|
|
Jos' Schaakcolumns Kaartschaak (2)
Gaf ik in de vorige Balans een van mijn meeste recente correspondentiepartijen (en werd de week erop voor mijn openhartigheid gestraft toen Dick de Bruin dezelfde variant speelde), deze keer wil ik een van mijn allereerste oefeningen in het kaartschaak laten zien.
Mijn tegenstander was toen de inmiddels overleden Jan van Geemen, in correspondentieschaakkringen een zeer geliefde persoonlijkheid, die zeer waardevol is geweest voor de groei en bloei van de Nederlandse Bond van Correspondentieschakers (NBC).
Wit : Jos Heesen
Zwart : Jan van Geemen
NBC groep II-347 1981
1. e2-e4 Pg8-f6 2. e4-e5 Pf6-d5 3. c2-c4 Pd5-b6 4. d2-d4 d7-d6 5. f2-f4 d6xe5
6. f4xe5 Pb8-c6 7. Lc1-e3 ...
In aanmerking komt ook 7.Pf3 met de open vraag of de penning 7...Lg4 lastig is. Euwe geeft dan 8.e6! fe6: 9.Le2 als een te proberen idee.
7. ... Lc8-f5 8. Pb1-c3 e7-e6 9. Pg1-f3 Lf8-e7
Een van de mogelijkheden voor zwart; interessant zijn ook de verwikkelingen na 9...Pb4 10.Tc1 c5, wat een aanbeveling van Aljechin is.
10. d4-d5! ...
Een oud idee dat Velimirovic nieuw leven inblies.
10. ... Pc6-b4 11. Ta1-c1! ...
De verbetering van Velimirovic; daarvoor werd alleen 11.Pd4 gespeeld en dat is volgens mij minder goed.
11. ... e6xd5 12. a2-a3 c7-c5! 13. a3xb4 d5-d4 14. Le3xd4 c5xd4
15. Pf3xd4 Dd8-b8! 16. Pd4xf5 Db8xe5+ 17. Lf1-e2 De5xf5
18. c4-c5 Pb6-d7 19. Pc3-d5 ...
Tot nu toe slechts boekenwijsheid. De bereikte stelling, waar we allebei op aanstuurden, werd in een artikel in 'Schaakschakeringen', het blad van de NBC, aanbevolen als zijnde rijp voor verder onderzoek.
19. ... Le7-d8 20. Le2-g4 ...
Op eigen benen; pas later ontdekte ik dat Velimirovic zelf hier al eens met succes 20.Tc3 had gespeeld.
20. ... Df5-e5+
Het enige; vooral geen schaak geven op e4. Waarom dat niet goed is blijkt enige zetten later.
21. Ke1-f2 ...
In eerste instantie dacht ik dat de dreiging 21.Te1 in combinatie met aanval op d7, zwart te machtig zou zijn, maar per ommegaande ontving ik het verbluffend eenvoudige antwoord :
21. ... Pd7-f6
Nu blijkt het verschil met het dameschaak op e4 : na 22.Te1 kan zwart eenvoudig 22...Pe4+ spelen en als hij dan ook nog kort mag rokeren is hij definitief uit de problemen. Om die rokade te verhinderen kan wit kiezen uit twee zetten. De eerste is een poging om in troebel water te vissen met : 22.Te1 Pe4 23.Te4: De4: 24.Da4 Kf8 25.Tce1 Dd4 26.Kf1, maar of deze mogelijkheid enige compensatie biedt voor de geofferde kwaliteit is m.i. zeer de vraag. De andere is de partijvoortzetting :
22. Lg4-d7 Ke8-f8
Op 22...Kd7 had ik de volgende variant geprepareerd : 23.Pb6+ Kc7 24.The1! Df5+ 25.Kg1 Df4 (want 25...ab6: 26.Dd6 met mat) 26.Tc4 Df5 27.Dd6 mat. Samen met mijn tegenstander vond ik nog een verbetering in deze variant : 24...Df4+ 25.Kg1 Kb8! (weer geen 25...ab6: 26.g3! en de zwarte dame moet het veld d6 prijsgeven, waarna wit weer mat geeft). Het belang van 25...Kb8 is nu duidelijk : veld c7 blijft vrij voor de zwarte dame. Deze mogelijkheid doet bij mij nog steeds twijfels rijzen over de vraag of 22.Ld7 wel korrekt is. Mijn tegenstander durfde het echter niet aan met de woorden : 'Ik analyseerde iets teveel varianten waarin zwart na 22...Kd7: mat ging...'
Na de tekstzet hangen twee witte stukken, om ze allebei te redden zijn er weer twee mogelijkheden : 23. Pf6:? en 23.Te1. De eerste is niets omdat zwart met schaak terugneemt en dan doet de witte koningstoren een tijdje niet mee aan de schermutselingen, dus...
23. Th1-e1 Pf6-e4+
Dit is beter dan het alternatief 23...Dh2: vanwege 24.Pf6: Lf6: 25.Dd6+ Dd6: 26.cd6:, en wat zwart ook speelt, de witte pion op d6 zal altijd de uiteindelijke nagel aan zijn doodskist zijn, bijvoorbeeld : 26...Lb2: 27.Lc8 Lc1: 28.d7! of ook 26...g6 27.Lh3 Kg7 28.d7! met de dreiging 29.Tc8. Andere voortzettingen zijn variaties op hetzelfde thema.
24. Kf2-g1 g7-g6 25. b4-b5 Ld8-h4 26. Te1-e2 Ta8-d8 27. c5-c6 ...
En tot mijn grote verbazing gaf zwart zich hier gewonnen (1-0) omdat de winst voor wit naar zijn idee 'slechts techniek' is. Ik gaf hem natuurlijk groot gelijk, maar had ik de zwarte stelling moeten verdedigen dan had ik het toch nog een paar zetten willen aanzien alvorens op te geven.
